Uzunca bir süredir Soğuk Savaş günlerini hatırlatan gerginliklerin yaşandığı ABD – Çin ilişkilerinin son perdesi Asya Pasifik’te oynanıyor.
Çin’in yayılmacı politikalarından fazlasıyla rahatsız olan ABD, Çin’i ekonomik ambargoyla köşeye sıkıştırma planlarından sonra Çin’i Pasifik Okyanusu’nda yalnızlaştırma stratejisini devreye soktu.
Çin’in Asya Pasifik’teki deniz komşuları arasında yıllardır süre gelen problemler geçtiğimiz günlerde Çin gemilerinin Filipin gemilerine tacizde bulunmasıyla yeni bir boyuta taşındı. Çin’in yayılmacılığına hız verdiği dönemde bölgede üst üste askeri tatbikatlar düzenleniyor: Amerikalılar Japonlarla, Ruslar Çinlilerle tatbikat düzenliyor. Tatbikatlara dahil olan son ülke ise Filipinler oldu.
Çin ile Filipinler ve ABD, birbirlerine boy gösterircesine donanmalarını Pasifik’te indirdiler. Bölgede devriye atan donanmaların olası bir karşılaşma durumunda alacağı tavır merak ve korkuyla bekleniyor.
Gerginliğin ana nedenlerinin başında Çin’in, Pasifik’teki pek çok adada hak iddia etmesi geliyor. Çin’in talepleri sonucu Güney Çin Denizi’nde ve Doğu Çin Denizi’nde sorun yaşamadığı bir tane bile ülke kalmadı. Dahası adalarda hak talep eden yegane ülke Çin de değil. Toplam 6 devletin aynı adalarda hak iddiasında bulunması problemi iyiden iyiye arap saçına çeviriyor. Bölgede tırmanan gerginliğin korkutucu boyutlara geldiğinin altını çizen Prof. Dr. Sedat Laçiner “Küçücük bir kayanın bile bir savaşa neden olma ihtimali bulunuyor” diye konuştu. Şahsi Youtube kanalından bölgedeki gelişmeleri konu alan bir video paylaşan Laçiner, yaşanan gerginlik hakkında dikkat çekici yorumlarda bulundu.
BÖLGE TAM BİR CADI KAZANI
Vietnam’la Çin arasında deniz sorunları var. Deniz sınırları net olarak belli değil. Çin ile Filipinler arasında, Çin ile Tayvan arasında Çin ile Japonya arasında Çin ile Güney Kore arasında, Malezya arasında bölgedeki aklınıza gelebilecek her devlet ile Çin arasında bir adanın egemenliği konusunda veyahut da bir denizin, deniz bölgesinin kime ait olduğu kimin kullanacağı konusunda anlaşmazlıklar mevcut. Kıran kırana bir mücadele var. ABD ise bu rekabette Çin’in komşularının yanında yer alıyor ve hatta böyle bir savunma stratejisi belirlemişler: Amerika’nın stratejisi bölgedeki adaları Çin’i kuşatacak şekilde birleştirme mantığına dayanıyor. Birinci sırada 1. Ada Zinciri diye söyleniyor. Hemen onun arkasında İkinci Ada Zinciri bulunuyor. Hemen onun arkasında da 3. Ada Zinciri bulunuyor. Yani Japonya’dan Tayvan’a, Tayvan’dan Filipinlere doğru, ardından yine böyle ikinci bir takım adalar ve adalardan oluşan bir zincir oluşturmaya çalışıyor Amerika. Bölgedeki ittifak sistemlerini genişletmeye çalışıyor.
Amerika’nın Japonya’da 50.000 askeri var ve Çin’e doğru yakın en yakın adalardan birinde de askeri üssü bulunuyor. Amerika bölgedeki askeri üs sayısını son dönemde artırdı, asker sayısını da arttırdı. Yeni anlaşmalar yapıyor. Ayrıca bu bölgedeki devletleri Çin’e karşı birleştirmeye ve bir ittifak sistemi oluşturmaya gayret ediyor.
